-صنعت نورد به عنوان یکی از متداول‌ترین و پررونق‌ترین روش‌ها در تولید فرآورده‌های فلزی به شمار می‌رود به گونه‌ای که امروزه در تولید بیش از ۸۰ درصد فلزات از روش نورد استفاده می‌شود که از مهم‌ترین آنها می‌توان به صنعت فولاد اشاره کرد. بخش نورد که مهم‌ترین و آخرین مرحله در تولید فلزات است
به دلیل تبدیل‌کردن محصولاتی مانند تختال و شمش به محصولات نهایی مانند ورقهای فولادی و مقاطع در کوره‌های ذوب و همچنین هزینه اندک این روش در مقایسه با سایر روش‌ها از اهمیت ویژه‌ای در صنایع فلزی برخوردار است. به گفته کارشناسان کاربرد عمده ورقهای گرم فولادی در ساختمانی و سازه‌ای، صنعتی(پروفیل)، لوله‌های انتقال نفت و گاز، نورد دوباره و پوشش‌دهی است و ورقهای سرد نیز در صنعت خودرو و لوازم خانگی کاربرد دارند. هدف مهندسی نورد فلزات، تغییر شمش یا ورق به شکل مورد نظر است. محصول نهایی نورد، ورق یا میلگرد است و پس از اتمام تغییر شکل، محصول نهایی به وسیله دستگاه‌های برشی خط مانند قیچی و اره به طول مورد نظر برش داده شده و پس ازعملیات تکمیلی و کنترل، بسته‌بندی شده و به انبار محصول حمل می‌شود. در تولید ورق از دو نوع فناوری مختلف استفاده می‌شود که نام‌های نورد سرد و نورد گرم به آنها اطلاق می‌شود.
نورد گرم
بر اساس وزن، نورد گرم در بین فرآیندهای تولیدی دارای مقام نخست است و دستگاه‌ها و روش‌های تولیدی این فرآیند تا حد زیادی تکامل‌یافته و استاندارد شده‌اند، به گونه‌ای که تولید محصولات مرغوب و یکنواخت به قیمت‌های ارزان به‌طور کامل میسر است. با وجود این، به علت گرانی و سنگینی دستگاه‌های نورد، محصولات نورد گرم تنها به شکل‌ها و اندازه‌های استاندارد شده که به دلیل تقاضای زیاد، تولید آنها اقتصادی است، عرضه می‌شوند. در نورد گرم شمش پـس از رسیدن به درجه حـرارت مورد نظر (معمولا بالاتر از ۱۱۰۰ درجه سانتی‌گراد) در کوره‌های نورد از بین چند مجموعه غلتک در حال چرخش عبور کرده و با کاهش متوالی مقطع به شکل مورد نظر تبدیل می‌شود. در همین حال رییس کنترل کیفی نورد گرم فولاد سبا به صمت می‌گوید: ورقهای گرم نوردیده به محصولاتی گفته می‌شود که به وسیله نورد تختال (در شرایط گرم) به ضخامت مورد نظر رسیده و به صورت کلاف یا ورقه عرضه می‌شوند. جمشید عبدزاده تصریح میکند: ورقهای گرم نوردیده یا به صورت لبه نوردی یا لبه اصلاح شده تحویل داده می‌شوند. وی عنوان میکند: مجتمع فولادسبا تولیدکننده ورق گرم یکی از زیرمجموعه‌های مجتمع فولادمبارکه است که روش تولید آن براساس تولید آهن اسفنجی در مدول احیای مستقیم، تولید فولاد مذاب در کوره قوس الکتریکی، تولید تختال در ماشین ریخته‌گری مداوم تختال نازک، تولید کلاف در نورد گرم و تولید ورق در خط برش است.
به گفته رییس کنترل کیفی نورد گرم فولاد سبا فرآیند تولید مجتمع فولاد سبا مشتمل بر تولید ذوب در کوره قوس الکتریکی، تولید تختال در ماشین ریخته‌گری مداوم تختال نازک، و تولید ورق در خط نورد گرم است. آنطور که عبدزاده می‌گوید در حال حاضر ظرفیت تولید مجتمع فولاد سبا ۷۰۰هزار تن در سال است که با راه‌اندازی برنامه‌های توسعه‌ای آن، ظرفیت این مجتمع به ۱/۵ میلیون تن در سال خواهد رسید. رییس کنترل کیفی نورد گرم فولاد سبا خاطرنشان میکند: ورقهای گرم نوردیده تولیدی برای مصارف ساختمانی و سازه‌ای، صنعتی(پروفیل)، لوله‌های انتقال نفت و گاز، نورد دوباره و پوشش‌دهی کاربرد دارند که شاخص‌های کیفی آنها مانند آنالیز شیمیایی، ویژگی مکانیکی، تلرانس‌های ابعادی براساس درخواست مشتری و استانداردهای ملی و بین‌المللی برای بازارهای داخلی و صادراتی تولید، کنترل و عرضه می‌شوند. به گفته عبدزاده، محدوده ابعادی قابل تولید در مجتمع فولاد سبا، ضخامت ۱/۵-۱۲/۵ میلی‌متر و عرض ۸۰۰-۱۵۶۰ میلی‌متر است. رییس کنترل کیفی نورد گرم فولاد سبا می‌گوید: ورقهای فولادی گرم نوردیده اگرچه در فرآیند نورد به وسیله مکانیزم‌های پوسته‌زدایی، بهبود سطح داده می‌شوند اما به دلیل ماهیت دمایی نورد گرم در تماس با اتمسفر هوا سطحی غیربراق دارند و به همین دلیل در بازار مصرف به ورق سیاه معروفند که از این لحاظ با ورقهای نورد سرد متفاوت هستند. عبدزاده خاطرنشان میکند: در فرآیند تولید ذوب و تختال در فولادسازی و ریخته‌گری کنترل‌های لازم روی آنالیز شیمیایی و ناخالصی‌ها انجام می‌شود و در فرآیند تولید ورق در نورد گرم شاخص‌های کیفی مانند ضخامت، عرض، پروفایل، شرایط سطح، لبه، بسته‌بندی کنترل و ارزیابی می‌شوند و درنهایت ویژگی مکانیکی ورق در آزمایشگاه آزمایش شده و تایید می‌شود.
نورد سرد
در نورد سرد، هدف کاهش ضخامت ورق زیرفشار بسیار زیاد است. از ویژگی‌های این نوع نورد که معمولا در دمای اتاق و حداکثر تا ۲۰۰ درجه سانتی‌گراد انجام می‌شود می‌توان به افزایش سختی ماده موردنظر، افزایش نابجایی در ساختار کریستالی و افزایش تنش تسلیم اشاره کرد. رییس کنترل کیفی نورد سرد فولاد مبارکه اصفهان در گفت‌وگو با صمت اظهار میکند: ابتدا ورق‌ها اسیدشویی شده و یک لایه اکسیدی از سطح ورق برداشته می‌شود درنهایت در فرآیند نورد، سرد می‌شود و حدود ۸۰ یا ۸۵ درصد کاهش ضخامت ورق خواهیم داشت. مسعود محمدی ادامه می‌دهد: در تولید ورق نورد سرد فرآیند آنیل یا بازپخت وجود دارد که در دنیا به دو روش جعبه‌ای یا پیوسته انجام می‌شود و در شرکت فولاد مبارکه اصفهان از روش جعبه‌ای استفاده می‌کنند. محمدی می‌افزاید: در دما و زمان مورد نیاز فرآیند آنیل اتفاق می‌افتد و ساختار دانه‌بندی فولاد به شکل اولیه برگشت داده می‌شود زیرا در فرآیند نورد این ساختارها به هم ریخته است. وی عنوان میکند: درنهایت پس از آنیل یک فرآیند نورد پوسته‌ای وجود دارد که در این فرآیند ورق‌ها از لحاظ ویژگی‌های مکانیکی و کیفیت ظاهر سطح و موج بررسی شده و عیوب آن برطرف می‌شود. به گفته رییس کنترل کیفی نورد سرد فولاد مبارکه اصفهان، ورق نورد سرد به طور عمده در صنایع خودرو و لوازم خانگی کاربرد دارد. محمدی می‌گوید: ورق فولادی نورد سرد ورق روغنی نیز نامیده می‌شود زیرا به دلیل حفاظت و جلوگیری از زنگ زدگی روی آن روغن محافظ زده می‌شود تا زمانیکه به‌دست مشتری می‌رسد از زنگ زدگی محافظت شود و به این دلیل به آن ورق روغنی نیز گفته می‌شود. رییس کنترل کیفی نورد سرد فولاد مبارکه اصفهان درباره ویژگی‌های مکانیکی توضیح می‌دهد: ویژگی مکانیکی یعنی استحکام ورق تولیدی. به عنوان مثال برای مشتریان صنعت خودرو ویژگی مکانیکی ورق‌ها اهمیت بیشتری دارد. محمدی می‌گوید: مشتریانی که مصرف ورق گرم دارند کیفیت ظاهری برای آنها اهمیت ندارد و بیشتر بحث استحکام و ویژگی‌های مکانیکی برای آنها مهم است.